BLIK jest jedną z najwygodniejszych form płatności w Polsce – szybki, bezpieczny i powszechnie akceptowany. Tylko w pierwszym kwartale 2025 roku jego użytkownicy przeprowadzili 665 milionów transakcji! Niestety, popularność i prostota przyciąga również cyberprzestępców, którzy wykorzystują nieuwagę i zaufanie użytkowników. Jak działają oszuści, jakie ryzyko niesie ze sobą nieuważne korzystanie z BLIK-a i jak chronić swoje konto bankowe? Oto najważniejsze informacje.
Jak działają oszustwa na BLIK? Najczęstsze scenariusze ataku
Oszustwa na BLIK najczęściej bazują na socjotechnice – manipulacji, która ma wzbudzić zaufanie i skłonić ofiarę do samodzielnego zatwierdzenia transakcji. Popularnym schematem jest podszywanie się pod znajomego na Messengerze lub innej platformie społecznościowej. Oszust prosi o pilną pomoc – np. szybkie przelanie pieniędzy na opłacenie rachunku – i podaje kod BLIK, który ofiara sama generuje w swojej aplikacji bankowej.
Form oszustwa na BLIK jest jednak właściwie tyle, ile sytuacji, w których cel ataku może uznać szybkie przesłanie pieniędzy za logiczne i uzasadnione. Drobna pomoc finansowa dla znajomego, który prosi o nagłą pomoc? Szybka inwestycja, w której kluczowe jest wpłacenie pieniędzy, zanim okazja przejdzie koło nosa? Fałszywa oferta sprzedaży na platformie zakupowej lub innym portalu z ogłoszeniami, gdzie rezerwacja produktu wiąże się z koniecznością wysłania zaliczki? We wszystkich tych sytuacjach oszuści lubią wykorzystywać BLIK.
Czy każdy może paść ofiarą? Kto i kiedy jest najbardziej narażony
Prawda jest taka, że każdy z nas może stać się celem oszustów, niezależnie od wieku, wykształcenia czy doświadczenia w korzystaniu z technologii. Wyobraź sobie sytuację: jest piątek wieczór, odbierasz wiadomość od przyjaciółki o treści „Głupia sytuacja, mam problem z kontem, a przecież jestem poza domem i daleko od kompa. Puścisz mi blikiem 300 zł? Oddam w poniedziałek”. W pośpiechu, chcąc pomóc, możesz nie zauważyć drobnych sygnałów ostrzegawczych.
Szczególnie narażone grupy to:
- Osoby działające pod wpływem emocji. Gdy martwimy się o bliskich, często wyłączamy czujność.
- Użytkownicy w pośpiechu. Sprawdzając wiadomości „w biegu”, łatwiej przeoczyć oznaki oszustwa.
- Osoby szukające okazji. Kiedy widzimy „okazję życia” (jak telewizor za pół ceny czy ofertę inwestycyjną przy kiepskiej sytuacji finansowej), chęć skorzystania może przesłonić racjonalną ocenę.
- Nowi użytkownicy technologii. Osoby, które dopiero poznają aplikacje bankowe i BLIK, mogą nie zdawać sobie sprawy z tego, że prostota usługi jest atrakcyjna dla oszustów.
- Samotni i poszukujący relacji. Pragnienie bliskości oraz poczucie bycia wysłuchanym to szczególnie potężna broń w rękach oszustów.
Najbardziej niebezpieczne są sytuacje „pod presją czasu”, gdy oszust nalega na natychmiastową decyzję, nie dając nam szansy na przemyślenie czy konsultację. Pamiętaj, że bliscy zrozumieją, jeśli poprosisz o chwilę do namysłu lub alternatywny sposób komunikacji, co do którego nie będziesz miał wątpliwości.
Jakie dane są naprawdę zagrożone? BLIK a Twoje konto bankowe
Zastanawiasz się, co tak naprawdę ryzykujesz, gdy podasz komuś kod BLIK? Na szczęście samo podanie sześciu cyfr oraz potwierdzenie transakcji nie sprawi, że oszust uzyska dostęp do konta. W przypadku takiego wyłudzenia zagrożone są wyłącznie te środki, których wypłatę zweryfikujesz. Dodatkowo limity w aplikacjach bankowych ustawione są stosunkowo nisko. Nawet jeśli nie zwrócisz uwagi na kwotę przy autoryzacji, nie stracisz przy pojedynczej transakcji oszczędności całego życia. W doniesieniach policji mowa jest zazwyczaj o kwotach rzędu kilkuset złotych.
Powyższe zastrzeżenia nie dotyczą jednak sytuacji, gdy nazwa BLIK jest tylko pretekstem. Otrzymanie maila czy SMS-a o treści „Podejrzana aktywność na Twoim koncie BLIK” wraz z poleceniem kliknięcia odnośnika i pilnego zalogowania się do konta to klasyczny phishing, a podanie tam danych lub zainstalowanie aplikacji „weryfikującej” to prosta droga do utraty znacznie większych środków.
Zagrożeniem dla oszczędności jest także wpadnięcie w spiralę drobnych przelewów, charakterystyczne dla oszustw wykorzystujących relacje romantyczne. Kilkukrotne wsparcie obiektu westchnień może wydawać się heroiczną drogą do serca, z czego doskonale zdają sobie sprawę zawodowi manipulanci.
