Media społecznościowe to przestrzeń, w której łączymy się ze znajomymi, śledzimy ulubione marki czy dzielimy się swoim życiem. Niestety, to również idealne miejsce dla oszustów finansowych i manipulatorów. Dzięki masowemu zasięgowi, łatwości podszywania się pod inne osoby oraz braku odpowiedzialności koncernów technologicznych za pomoc w kolportażu fałszywych treści poprzez reklamy, media społecznościowe stały się prawdziwym rajem dla cyberprzestępców. Warto wiedzieć, jakie techniki najczęściej stosują, by nie paść ich ofiarą.
Konkursy z nagrodami, w których jedynym zwycięzcą jest cyberprzestępca
Jednym z najpopularniejszych oszustw są fałszywe konkursy i promocje. Na pierwszy rzut oka wyglądają wiarygodnie – atrakcyjne nagrody, profesjonalne grafiki i link prowadzący do strony przypominającej sklep lub profil znanej marki. Warunkiem odbioru nagrody jest zazwyczaj podanie danych osobowych. W rzeczywistości dane trafiają do oszustów, którzy mogą je wykorzystać do kradzieży tożsamości lub przeprowadzenia skutecznego ataku socjotechnicznego. Często polega to na nawiązaniu bezpośredniego kontaktu, jak w przypadku, o którym informowała Komenda Powiatowa Policji w Oławie, gdzie do wypłaty rzekomej nagrody potrzebna była weryfikacja w postaci przesłania skanu obu stron karty płatniczej.
- Bierz udział wyłącznie w konkursach, które organizowane są na oficjalnych profilach: firm, influencerów czy mediów.
- Zanim podasz jakiekolwiek dane, sprawdź regulamin i poszukaj w nim danych podmiotu, który organizuje loterię.
- Nie odpowiadaj na wiadomości, w których ktoś proponuje ci udział w konkursie (nawet jeśli to twój znajomy) polegającym na podaniu numeru telefonu i kodu wysłanego SMS-em.
Reklamy z fałszywymi okazjami inwestycyjnymi
Media społecznościowe to także przestrzeń, w której oszuści obiecują szybkie wzbogacenie się. Fałszywe reklamy inwestycji w złoto, akcje czy kryptowaluty zalewają ekrany użytkowników, przeplatając się z obserwowanymi przez nich treściami. Dwie najpopularniejsze metody czyszczenia kont osób, które skuszą się na gwarantowane zyski to zachęcanie do coraz większych wpłat na fałszywe portfele inwestycyjne (w ten sposób mieszkaniec powiatu opolskiego stracił ponad 200 000 zł) oraz zachęcanie do instalacji aplikacji inwestycyjnych, które w rzeczywistości służą do przejmowania dostępu do komputerów ofiary (dla mieszkańca Włoszczowej skuszenie się na taką ofertę zakończyło się zniknięciem z konta bankowego 23 000 zł).
- Przed dokonaniem jakiejkolwiek inwestycji upewnij się, że masz do czynienia z licencjonowanym podmiotem. Sprawdzisz to w rejestrach Komisji Nadzoru Finansowego.
- Nawet jeżeli oferta zauważona w social mediach nie wydaje się na pierwszy rzut oka fałszywa i przyciągnie Twoją uwagę, nie przechodź do niej bezpośrednio z podanego linku.
- Zamiast tego znajdź w Google oficjalną stronę firmy proponującej inwestycję i sprawdź, czy ta okazja znajduje się w standardowej ofercie i czy nie pojawiają się ostrzeżenia przed tą firmą w mediach.
- Uważaj szczególnie na oferty „pilne” (wymagające od ciebie podjęcia natychmiastowej decyzji) oraz „gwarantujące zysk” (żadna inwestycja nie jest w stu procentach pewna). To dwie najchętniej stosowane przez oszustów zachęty.
W social media niebezpieczny może być też kontakt ze „znajomymi”
Duża część oszustw w mediach społecznościowych odbywa się bezpośrednio w połączonych z nimi komunikatorach oraz systemach do wysyłania wiadomości prywatnych (tak zwanych DM-ów). Fałszywe wiadomości są groźne przede wszystkim dlatego, że pojawiają się w kontekście autentycznego profilu znajomego. Ktoś, kto przejął konto, może pisać do wszystkich kontaktów ofiary.
- Traktuj nieufnie wiadomości dotyczące pieniędzy nawet wówczas, jeśli dostajesz je od swoich dobrych znajomych.
- Pamiętaj, że nie musisz reagować natychmiast. Daj sobie co najmniej kwadrans na odpowiedź.
- Każdą nagłą, nietypową prośbę w wiadomości prywatnej weryfikuj innym kanałem, najlepiej poza siecią – np. telefonicznie.
- Sprawdź najpopularniejsze metody oszustw w komunikatorach internetowych, aby wiedzieć, czego możesz się spodziewać po cyberprzestępstwach.
