Oszustwa bankowe stały się plagą naszych czasów. I choć na ten temat powiedziano już wiele, nie należy bagatelizować tego zjawiska. O najważniejszych krokach, jakie należy podjąć w przypadku próby wyłudzenia pieniędzy opowiada Julia Lisowska-Wenta – Senior Security Analyst z Banku BNP Paribas.
Czy pieniądze na koncie bankowym są bezpieczne? W jaki sposób są chronione?
Julia Lisowska-Wenta: Bezpieczeństwo pieniędzy na koncie bankowym zapewniają zaawansowane mechanizmy techniczne, takie jak szyfrowanie danych, autoryzacja dwuskładnikowa czy ustanawiane limity transakcyjne. Ważną rolę odgrywa także ochrona behawioralna – banki analizują zachowania użytkowników, wykrywając nietypowe aktywności wskazujące na próby oszustwa. Systemy monitorują m.in. sposób poruszania się po aplikacji czy częstotliwość transakcji, by szybko reagować na potencjalne zagrożenia. Całodobowo wszystkie transakcje są monitorowane przez system antyfraudowy. To dlatego oszuści przede wszystkim stosują techniki manipulacji względem klientów, by to od nich uzyskać dostęp do konta lub wyłudzić pieniądze.
Jakie działania może podjąć bank w przypadku zgłoszenia próby oszustwa przez klienta? Jak dokonać takiego zgłoszenia?
Zacznijmy od tego, że bank może zablokować konto, zastrzec karty i sprawdzić podejrzane transakcje. Jeśli takowe zostaną wykryte, Bank może wysłać oficjalny komunikat międzybankowy z prośbą o zwrot środków. Banki zalecają niezwłoczny kontakt przez infolinię, aplikację lub wizytę w oddziale. Warto przekazać jak najwięcej szczegółów na temat oszustwa, na przykład: treść otrzymanej wiadomości, numer z którego przyszło połączenie, szczegóły rozmowy, otrzymane linki czy załączniki. Zgłoszenie do banku można uzupełnić protokołem, jeśli złożono zgłoszenie na policji.
Dlaczego fałszywe telefony, kiedy podaje się za pracownika banku, warto zgłaszać również do samego banku?
Dzięki takim zgłoszeniom bank może podjąć działania prewencyjne, zablokować podejrzane numery i ostrzec innych Klientów przed oszustami. Zgłoszenie pomaga też usprawnić wykrywanie prób oszustw i zwiększa bezpieczeństwo wszystkich użytkowników systemu bankowego.
W jakich sytuacjach bank może odmówić zwrotu pieniędzy Klientowi – mimo zgłoszenia oszustwa?
Odmowa może mieć miejsce, jeśli Klient zgłosił oszustwo po upływie 13 miesięcy od transakcji, a także wtedy, gdy istnieją uzasadnione podejrzenia, że Klient sam uczestniczył w oszustwie lub nie zachował wymaganych zasad bezpieczeństwa, np. udostępnił dane logowania. W takich przypadkach bank informuje organy ścigania i wstrzymuje zwrot do wyjaśnienia sprawy.
Jak szybkość zgłoszenia oszustwa do banku może uratować nasze pieniądze?
Niezwłoczne zgłoszenie sytuacji może uratować nasze pieniądze. Pozwala natychmiast zablokować kartę lub konto, zatrzymać podejrzane przelewy lub rozpocząć procedurę odzyskiwania środków. Im wcześniej zareagujemy, tym większa szansa, że bank zdąży cofnąć transakcję lub ograniczyć straty. Ważne jest też zachowanie dowodów i zgłoszenie sprawy na policję, co zwiększa skuteczność postępowania reklamacyjnego.
W jaki sposób zgłosić próbę wyłudzenia pieniędzy w banku?
Najlepiej jak najszybciej skontaktować się z bankiem telefonicznie, przez aplikację mobilną lub osobiście, w oddziale. Warto podać wszystkie szczegóły, np. treść podejrzanej wiadomości czy numer telefonu. Bank uruchomi procedury bezpieczeństwa, zablokuje konto lub kartę i pomoże chronić środki. Dodatkowo warto zgłosić sprawę na policję, by wszcząć postępowanie.
Czy w obliczu tylu cyberzagrożeń w sieci zakładanie dziecku konta w banku jest dobrym pomysłem? Czy są sposoby na to, by bezpiecznie wprowadzać młodego człowieka w świat finansów?
Zdecydowanie tak! Edukacja finansowa to ważny obszar dla każdego nastolatka. Są dwa narzędzia, które pozwalają uczyć się zarządzania pieniędzmi, a przy tym nie wiążą się z dużym ryzykiem ich utraty. Pierwszym jest karta prepaid, która działa jak portfel doładowany na określoną kwotę. To znaczy, że ani nastolatek, ani oszust, który ukradłby taką kartę, nie wyda więcej, niż na nią wpłacono.
A jeśli nastolatek prosi o założenie konta, na którym mógłby przechowywać swoje kieszonkowe lub pierwsze zarobione pieniądze?
W takiej sytuacji można sięgnąć po drugie rozwiązanie, czyli konto młodzieżowe. Umożliwia ono kontrolę wydatków i naukę zarządzania pieniędzmi pod okiem rodziców. Oba rozwiązania minimalizują ryzyko zadłużenia i uczą rozsądnego gospodarowania funduszami już od najmłodszych lat. Są też dobrym pretekstem do podejmowania tematu cyberbezpieczeństwa finansowego, który prędzej czy później i tak się pojawi. Im wcześniej zaczniemy budować świadomość dziecka oraz uczyć się od siebie nawzajem tym bezpieczniejsi będziemy w przyszłości.
